Δευτέρα 27 Ιουλίου 2020

"Ο Λαός μού ενεπιστεύθη την εξουσίαν. Δεν είπε πώς θα την ασκήσω"


"Ο Λαός μού ενεπιστεύθη την εξουσίαν. Δεν είπε πώς θα την ασκήσω": Σαν σήμερα, 7 Ιουνίου 1975, ο "εθνάρχης" Καραμανλής ψηφίζει...μόνος του το πρώτο Σύνταγμα της μεταπολίτευσης. Το Σύνταγμα εγκρίθηκε με τις ψήφους μόνο των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας. Όλα τα κόμματα της
αντιπολίτευσης (Ένωση Κέντρου, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και ΚΚΕ "Εσωτερικού"/ΕΔΑ) το καταψήφισαν,ως αντιδημοκρατικό. Μετα την κατάρρευση της χούντας τον Ιούλιο του 1974, τις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου και το δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974 που έκρινε οριστικά την τύχη του βασιλικού θεσμού,
η κυβέρνηση Καραμανλή, με ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία 216 εδρών, κατέθεσε στη Βουλή ένα σχέδιο Συντάγματος. Το σχέδιο ήταν η απόδειξη ότι ο Καραμανλής και η αστική τάξη είχαν στόχο να περιορίσουν-όσο ήταν δυνατόν-τον κοινωνικό ριζοσπαστισμό που είχε εμφανιστεί μετα την
πτώση της χούντας και να θωρακίσουν το αστικό κράτος απέναντι στις πολιτικές και συνδικαλιστικές ελευθερίες. Το κατάπτυστο σχέδιο του Συντάγματος κατατέθηκε επίσημα 7 Ιανουαρίου 1975. Διατηρούσε σε ισχύ το μετεμφυλιακό παρασύνταγμα (ο Καραμανλής ήταν βασικός οργανωτής του
μετεμφυλιακού παρακράτους), διασφάλιζε τη συνέχιση μέτρων εμφυλιακού χαρακτήρα, όπως η διοικητική εκτόπιση, παρείχε δυνατότητα για απαγόρευση απεργιών, διάλυση σωματείων χωρίς συγκεκριμένη αιτία, κατάσχεση εντύπων κ.α. Οι δημόσιοι υπάλληλοι όφειλαν πίστη "στην πατρίδα και τα
εθνικά ιδεώδη", γεγονός που άφηνε ανοιχτή τη διατήρηση των φακέλων και των πιστοποιητικών κοινωνικού φρονήματος. Μάλιστα το σχέδιο προέβλεπε και διάλυση κομμάτων, εφόσον "τείνουν(!) στην ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος", μια διάταξη που φωτογράφιζε το κομμουνιστικό κόμμα
και κάθε άλλη φωνή αντίστασης στην εξουσία. Ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων απο όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ο "εθνάρχης" πήγε στην Βουλή και ανέλαβε ο ίδιος προσωπικά την υπεράσπιση του σχεδίου. Απέρριψε κάθε πρόταση για Σύνταγμα "κοινής αποδοχής" με την δήλωση ότι
"έχωμεν διαφορετικάς απόψεις επί του τρόπου της οργανώσεως της Πολιτείας". Ακολούθησε μια αντικομμουνιστική και αντιδημοκρατική επίθεση σε όλα τα κόμματα: "Εάν η Ακρα Αριστερά (ο Καραμανλής αποκαλούσε "άκρα αριστερά" ακόμα και αστούς πολιτικούς όπως ο Η.Ηλιού που περιέγραφε το
αστικό κοινοβουλευτικό καθεστώς ως "χρυσοτόκο όρνιθα") διέθετε την εξουσίαν, θα επέβαλλε Σύνταγμα ολοκληρωτικόν. Εάν είχε την πλειοψηφίαν το ΠΑΣΟΚ θα επέβαλλε Σύνταγμα, το οποίον θα ευρίσκετο μεταξύ Δημοκρατικού Σοσιαλισμού και Κομμουνισμού, εκτός της ελληνικής πραγματικότητας.
Τέλος, εάν διέθετε την εξουσίαν η Ε.Κ.-Ν.Δ., θα επέβαλλε Σύνταγμα τύπου Ζαΐμη, του 1927". Όταν τα κόμματα της αντιπολίτευσης επικαλέστηκαν τις εκλογές που είχαν γίνει λίγο πριν και το αίτημα του λαού για εκδημοκρατισμό, ο "εθνάρχης" απάντησε ότι τώρα που πήρε τις ψήφους θα κάνει
ότι θέλει: "ο Λαός μού ενεπιστεύθη την εξουσίαν. Δεν είπε πώς θα την ασκήσω": Τελικά, παίρνοντας υπόψη των συσχετισμό δυνάμεων, τον φόβο της αστικής τάξης για την μεταπολιτευτική σταθεροποίηση της εξουσίας της (ο λαός είχε βγεί στους δρόμους) ο Καραμανλής αναγκάστηκε να αφαιρέσει
μια σειρά διατάξεις (απαγόρευση των κομμάτων κ.α), που απειλούσαν την ίδια την νομιμοποιήση της μεταπολιτευτικής αστικής εξουσίας. Το γενικό πνεύμα του σχεδίου διατηρήθηκε, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις υπερεξουσίες του ΠτΔ. Επειδή το κύρος του στρατού είχε αποδυναμωθεί λόγω
της κατάρρευσης της χούντας και ο λαός είχε διώξει τον βασιλιά με το δημοψήφισμα, η αστική τάξη ήθελε νέους αυταρχικούς θεσμούς, μακριά απο λαική βούληση, για να "προστατευτεί" απέναντι σε δημοκρατικές διεκδικήσεις. Έτσι ο "εθνάρχης" πέρασε-στην ουσία-στον θεσμό του ΠτΔ όλες
τις εξουσίες που είχε ο βασιλιάς (προστέθηκε και άρθρο για αναγνώριση δικαιωμάτων της έκπτωτης μοναρχίας), τον οποίο είχε διώξει ο λαός, ακριβώς για αυτόν τον λόγο (αργότερα ΠτΔ έγινε ο..ίδιος): Ο ΠτΔ μπορούσε να διαλύει τη Βουλή εάν έκρινε ότι η σύνθεσή της βρισκόταν σε
δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα, να παύει την κυβέρνηση, ακόμα και αν αυτή εξακολουθούσε να διαθέτει την εμπιστοσύνη της Βουλής, να προκηρύξει δημοψήφισμα για κρίσιμο εθνικό θέμα (διατυπώνοντας μάλιστα ο ίδιος το σχετικό ερώτημα), να συγκαλεί υπουργικό συμβούλιο υπό την προεδρία
του και να απευθύνει διαγγέλματα στον λαό, να αναπέμπει στη Βουλή ψηφισμένα νομοσχέδια εάν διαφωνούσε με το περιεχόμενό τους κ.α. Το Σύνταγμα ψηφίστηκε 7 Ιουνίου 1975, με την αντιπολίτευση να το καταγγέλει ως αντιδημοκρατικό. Τα επόμενα χρόνια ο "εθνάρχης"και οι αστικές
κυβερνήσεις το συμπλήρωσαν με το νόμο περί "κατάστασης πολιορκίας", την διατήρηση του φακελώματος και του πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων, το νόμο-έκτρωμα ενάντια στα εργατικά σωματεία (ν.330, η κυβέρνηση Καραμανλή τον έφτιαξε αμέσως, έναν χρόνο μετά) την διατήρηση
παρακρατικών οργανώσεων όπως τα Τάγματα Εθνοφυλακής Αμύνης (ΤΕΑ), τον καλπονοθευτικό εκλογικό νόμο κ.α. Όταν η αστική εξουσία σταθεροποιήθηκε και ο ριζοσπαστισμός της μεταπολίτευσης δέχθηκε την χαριστική βολή απο το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, ορισμένα απο αυτά τα μέτρα έγιναν
άχρηστα και καταργήθηκαν (πχ οι υπερεξουσίες του ΠτΔ). Το πρώτο Σύνταγμα της μεταπολίτευσης ήταν άλλο ένα παράδειγμα ότι τα Συντάγματα της αστικής εξουσίας μπορεί να αποτυπώνουν-στον έναν η άλλο βαθμό-τον κοινωνικοπολιτικό συσχετισμό (και μέσα σε αυτόν και την πάλη για αναγκαίες
δημοκρατικές κατακτήσεις), όμως το πραγματικό τους "όριο" είναι τελικά η αστική εξουσία που νομιμοποιούν. Ειδικότερα, είναι άλλο ένα παράδειγμα και της πορείας του Καραμανλή (και της κυρίαρχης τάξης γενικότερα), που καλύφθηκε απο τον μύθο του "δημοκράτη" Καραμανλή (συγκριτικά με
την περίοδο πριν την χούντα), που χρησιμοποιήσαν ακόμα και μη δεξιά κόμματα (για να δικαιολογήσουν-με το πρόσχημα ότι τώρα έχουμε "άλλο" Καραμανλή-την ενσωμάτωση τους σε κυρίαρχες επιλογές). Αυτόν τον μύθο τον διέψευσε ο ίδιος ο "εθνάρχης" Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο οποίος
είπε στον Λεωνίδα Κύρκο (που ήταν γνωστός υποστηρικτής του μύθου): "Εχω παράπονα από σας. Τι είναι αυτά που λέτε, πως ο Καραμανλής άλλαξε; Οτι η πολιτική του χωρίζεται σε δυο περιόδους, μια πριν από τη χούντα και μια ύστερα; Ο Καραμανλής είναι ένας. Εσείς δεν τον καταλάβατε"
Πηγές: "Συνταγματικές τομές και ταξική πάλη", Χαράλαμπος Κουρουνδής, "Για το αστικό σύνταγμα και τις αναθεωρήσεις του", Αλέκα Παπαρήγα, "Τo Σύνταγμα του 1975 και οι τρεις αναθεωρήσεις του", Στέφανος Νικήτας, "Στιγμές απο την προσωπική μου διαδρομή", Λεωνίδας Κύρκος.
ΥΓ Εναν χρόνο μετα την ψήφιση του Συντάγματος, η κυβέρνηση Καραμανλή έσπευσε να το "ενισχύσει" με τον νόμο-έκτρωμα 330/1976 ενάντια στους εργαζόμενους, που είχαν βγεί στους δρόμους σε όλη την χώρα και διεκδικούσαν το ψωμί τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ξανά “μίνι Ασφαλιστικό”

Νέο κεφάλαιο στην ιδιωτική ασφάλιση ανοίγει η κυβέρνηση Νέο γύρο επίθεσης ενάντια στο ασφαλιστικό ετοιμάζει η κυβέρνηση. Εντός του Νοεμβρίου...