Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025

Από τελεσίγραφο σε τελεσίγραφο, το μεγάλο παζάρι ΗΠΑ και Ρωσίας για την Ουκρανία συνεχίζεται


 
Ύστερα από μία μακρά περίοδο εσωτερικής, εθνικιστικής αποσύνθεσης που ξεκίνησε το 1991 με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, οι ΗΠΑ απέσπασαν από τη ζώνη επιρροής της 14 χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, της Βαλτικής, του Καυκάσου, των Βαλκανίων και άλλων χωρών που προέκυψαν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, τις οποίες ενέταξαν στο ΝΑΤΟ μέσα από 5 διαδοχικά κύματα επεκτάσεων, αλλάζοντας τους παγκόσμιους συσχετισμούς δυνάμεων και οδηγώντας σε μια μεγάλη εξασθένηση και ασφυκτική περικύκλωση της Ρωσίας. Σταδιακά, η αστική τάξη της Ρωσίας πέρασε σε μία φάση εσωτερικής καπιταλιστικής ανασυγκρότησης, ισχυροποίησης και επανάκαμψης. Με μια πολιτική ενεργητικής ανάσχεσης και διεκδίκησης των ζωτικών συμφερόντων του ρωσικού ιμπεριαλισμού κατάφερε να αναχαιτίσει την επεκτατική πορεία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Προχωρώντας σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση και θεωρώντας πως οι γενικότερες συμφωνίες που καθόριζαν τις σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση μπορούσαν να ανατραπούν και να επιβληθούν νέες, περισσότερο επωφελείς για την ίδια, με βάση τους σημερινούς συσχετισμούς δυνάμεων, εξαπέλυσε τον πόλεμο ενάντια στην Ουκρανία το Φλεβάρη 2022. Στην πραγματικότητα, ο στόχος της ήταν να αναχαιτίσει την επεκτατική πορεία του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, να σπάσει την ασφυκτική περικύκλωση της Ρωσίας, να αποτρέψει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και να ανακτήσει την επιρροή και τα συμφέροντα του ρωσικού ιμπεριαλισμού πάνω σε εδάφη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που απέσπασαν οι ΗΠΑ.

Τριάμισι χρόνια μετά τη στρατιωτική εισβολή του ρωσικού ιμπεριαλισμού στην Ουκρανία, την κατάκτηση ουκρανικών εδαφών και την προσάρτησή τους, οι πολεμικές συγκρούσεις κλιμακώνονται διαρκώς με το ρίξιμο νέων δυνάμεων στις μάχες. Τώρα ο πόλεμος βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Τα ουκρανικά στρατεύματα έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες. Οι ηγέτες της Δύσης βρίσκονται μπροστά σε μεγάλα διλήμματα και αδιέξοδα. Το φερέφωνό τους, ο Ζελένσκι, όχι μόνο δεν φαίνεται ικανός να απωθήσει τις ρωσικές δυνάμεις, αλλά κινδυνεύει να χάσει και άλλα εδάφη όσο συνεχίζεται ο πόλεμος. Όλος ο πακτωλός βοήθειας που ρέει από τους κρουνούς της Δύσης προς το Κίεβο για να συνεχίζει τον πόλεμο και να προκαλεί φθορά στη Ρωσία γίνεται καπνός, χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Σε αυτές τις συνθήκες η νέα προεδρία Τραμπ στις ΗΠΑ, αλλάζοντας την πολιτική Μπάιντεν, αναζητά διέξοδο τώρα και έξι μήνες σε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία και σε τερματισμό του πολέμου που θα την απεγκλωβίσει από την Ουκρανία και θα της επιτρέψει να εστιάσει στρατηγικά στην Ασία για την αντιμετώπιση της Κίνας. Το σχέδιο προτάσεων των ΗΠΑ προέβλεπε τη de facto αναγνώριση του ελέγχου της Ρωσίας σε όλες σχεδόν τις περιοχές που έχει καταλάβει και προσαρτήσει. Όχι όμως στο σύνολο των εδαφών της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας που έχει αναγνωρίσει συνταγματικά ως ρωσικά εδάφη.

Τη de jure αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στη χερσόνησο της Κριμαίας, καθώς και τη δέσμευση πως η Ουκρανία δεν θα γίνει κράτος μέλος του NATO, χωρίς να κλείνει όμως το παράθυρο για ένταξη στην ΕΕ. Προέβλεπε επίσης πως οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν σε άρση των κυρώσεων που επέβαλαν στη Ρωσία από το 2014 και θα ενισχυθεί η οικονομική συνεργασία ΗΠΑ – Ρωσίας.

Όλες αυτές οι προσφορές του Τραμπ τελικά αποδείχνονται «λίγες» για τον Πούτιν, στο βαθμό που ο τελευταίος θεωρεί ότι, τόσο με βάση την κατάσταση «επί του πεδίου» όσο και με βάση το γενικότερο συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις τη σημερινή περίοδο, μπορεί να πιέσει, να εκβιάσει και να αποσπάσει περισσότερα από όσα του προσφέρονται από τη Δύση. Και έτσι όχι μόνο δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται ο στόχος της Δύσης για ήττα της Ρωσίας, αλλά αντίθετα ο Πούτιν είναι αυτός που μάλλον θα επιβάλει τους όρους για το σταμάτημα των εχθροπραξιών. Εξάλλου, στη σημερινή περίοδο ο Πούτιν διεκδικεί ένα μικρό μόνο κλάσμα των εδαφών και της επιρροής που απέσπασε η Δύση από τη Σοβιετική Ένωση και τη Ρωσία πριν τρεις δεκαετίες.

Φυσικά οι ΗΠΑ δεν φαίνονται διατεθειμένες να παραχωρήσουν όλα όσα απαιτεί ο Πούτιν και πολύ περισσότερο να εμφανιστεί η Ρωσία σαν η δύναμη που βάζει τη σφραγίδα της στις εξελίξεις, ο νικητής του πολέμου. Και γι’ αυτό αφήνουν προς το παρόν τις επικλήσεις για άμεση κατάπαυση του πυρός και τερματισμό του πολέμου και προχωρούν στην άσκηση πιέσεων και εκβιασμών στη Ρωσία για να εξαναγκάσουν τον Πούτιν να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Βέβαια η πολυαναμενόμενη «μεγάλη δήλωση» του Αμερικανού προέδρου στις αρχές της εβδομάδας, που θα άλλαζε υποτίθεται άρδην την πολιτική του στην Ουκρανία ήταν τελικά μια απόφαση για συνέχιση της ροής πολεμικού υλικού στο Κίεβο -που το λογαριασμό θα τον πληρώσουν οι ευρωπαίοι- και η επιβολή δευτερογενών δασμών της τάξεως του 100% στη Ρωσία εάν «δεν καταλήξουμε σε συμφωνία μέσα σε 50 ημέρες». Στην πραγματικότητα ο Τραμπ προσφέρει ξανά πολύτιμο χρόνο στη Ρωσία, – ό,τι εξάλλου κάνει μέχρι τώρα με τις περίφημες διαπραγματεύσεις-, για να συνεχίσει ο Πούτιν την θερινή επίθεση, να αποσπάσει τα εδάφη που θέλει και από φθινόπωρο βλέπουμε… Όσον αφορά βέβαια το τελεσίγραφο των 50 ημερών που έστειλε ο Τραμπ στη Ρωσία, πρέπει να θυμηθούμε ότι έχουμε ξαναζήσει κάποια παρόμοια τελεσίγραφα που όταν έληγαν δεν συνέβαινε τίποτα. Το τελευταίο ήταν το Μάη, όταν οι ηγέτες τεσσάρων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών -Γαλλίας, Γερμανίας, Ηνωμένου Βασιλείου και Πολωνίας- επισκέφθηκαν το Κίεβο και παρουσίασαν τελεσίγραφο για εκεχειρία στη Μόσχα, σε διαφορετική περίπτωση θα αντιμετώπιζε υποτίθεται εξοντωτικές κυρώσεις με το… 18ο πακέτο κυρώσεων που είχαν ετοιμάσει.

Ωστόσο, ο Πούτιν απέφυγε αυτό το τελεσίγραφο προσφέροντας «άμεσες συνομιλίες» με την Ουκρανία στην Κωνσταντινούπολη, στις οποίες ο Τραμπ -λίγο πολύ- διέταξε τον Ζελένσκι, να παρευρεθεί. Εκείνος υπάκουσε, ο Πούτιν δεν εμφανίστηκε και ο Τραμπ δεν έκανε απολύτως τίποτα. Όταν λήξει και το νέο τελεσίγραφο το Σεπτέμβρη, ο Πούτιν αν δεν έχει πάρει όσα θέλει θα συνεχίσει κανονικά τον πόλεμο, γιατί οι όποιες κυρώσεις ελάχιστες συνέπειες φαίνεται να έχουν πια στην οικονομία της Ρωσίας. Έτσι κι αλλιώς βέβαια, με το τελεσίγραφο των 50 ημερών η Μόσχα φάνηκε ιδιαίτερα ικανοποιημένη. «Ούτε που μας ένοιαξε», έγραψε ο Μεντβέντεφ.

Κι αν οι ΗΠΑ του Τραμπ επιδιώκουν με πιέσεις και εκβιασμούς να εξαναγκάσουν τον Πούτιν σε διαπραγματεύσεις, οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές (Γερμανία, Γαλλία, Μ. Βρετανία) -το «κόμμα του πολέμου»- υπερσκελίζουν τις ΗΠΑ σε πολεμοκαπηλία, με τους ηγέτες τους να πλειοδοτούν σε πολεμοχαρείς δηλώσεις. Ο Γερμανός καγκελάριος Μερτς διακηρύσσει ότι «ο γερμανικός στρατός είναι πλέον έτοιμος να σκοτώσει Ρώσους στρατιώτες» σε περίπτωση που η Μόσχα επιτεθεί σε κράτος-μέλος της Συμμαχίας. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Στάρμερ δηλώνει ότι «βρισκόμαστε σε προπολεμική κατάσταση με τη Ρωσία» και ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν ότι «η Γαλλία απειλείται με πόλεμο από τη Ρωσία». Όλη αυτή η πολεμοκαπηλία συνοδεύεται από πρωτοφανείς πολεμικούς εξοπλισμούς, ιδιαίτερα από τη Γερμανία, με τον καγκελάριο -γιο ναζί αξιωματικού- να υπερηφανεύεται ότι η Γερμανία δημιουργεί «ξανά» ένα πανίσχυρο στρατό, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την Ευρώπη και τους λαούς της. Ενώ στη Γαλλία είναι έτοιμο προς επιβολή ένα βάρβαρο μνημόνιο που μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση την κυβέρνηση Μπαϊρού.

Όπως έχουμε σημειώσει σε προηγούμενο άρθρο μας όταν ξεκινούσαν οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ, Ρωσίας και Ουκρανίας στις αρχές του χρόνου: «Οι αμερικανορωσικές διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου που θα περάσουν από διάφορες φάσεις και σκαμπανεβάσματα, θα προχωρούν ή θα καρκινοβατούν ανάλογα με το αν εκπληρώνονται οι όροι και τα ανταλλάγματα της κάθε πλευράς στο μεγάλο παζάρι που ξεκίνησε. Καθώς η πλάστιγγα του πολέμου έχει γείρει προς την πλευρά της Ρωσίας, αυτή δεν βιάζεται, έχει κάθε λόγο να συνεχίσει τις μάχες για να μεγιστοποιήσει το διαπραγματευτικό της πλεονέκτημα, επιδιώκοντας να αποσπάσει όσα περισσότερα εδάφη μπορεί και να επιβάλει το μέγιστο δυνατό των όρων της. Επισπεύδων σε αυτή την διαπραγμάτευση είναι ο Τραμπ που επείγεται να κλείσει άρον-άρον το μέτωπο της Ουκρανίας, πολύ περισσότερο τώρα που άνοιξε με πάταγο το μέτωπο με την Κίνα, τραντάζοντας με τον εμπορικό του πόλεμο την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία».

Μια παράλληλη εξέλιξη που έχει ενδιαφέρον να σχολιαστεί είναι οι συνομιλίες του υπουργού Εξωτερικών της Κίνας με τους εκπροσώπους της ΕΕ για τον πόλεμο στην Ουκρανία, που αποκαλύπτουν την πραγματική θέση και τους υπολογισμούς των Κινέζων για τον πόλεμο. Ο υπουργός Εξωτερικών, Ουάνγκ Γι, ενημέρωσε την ανώτερη διπλωμάτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κάγια Κάλας ότι το Πεκίνο δεν μπορεί να αποδεχτεί την ήττα της Ρωσίας στον πόλεμο με την Ουκρανία, καθώς κάτι τέτοιο θα επέτρεπε στις Ηνωμένες Πολιτείες να στραφούν πλήρως στην Κίνα. Η παραδοχή αυτή έγινε κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης τεσσάρων ωρών με την επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της ΕΕ, Κάγια Κάλας, την Τετάρτη 9 Ιούλη στις Βρυξέλλες, καλύπτοντας μια ευρεία γκάμα θεμάτων, όπως η κυβερνοασφάλεια, οι σπάνιες γαίες, οι εμπορικές ανισότητες, η Ταϊβάν και η Μέση Ανατολή. Ανεξάρτητα αν το Πεκίνο εμφανίζεται δημόσια να υποστηρίζει τον τερματισμό του πολέμου, αυτές οι «σκέψεις της ηγεσίας του» αποτυπώνουν τους βαθύτερους ιμπεριαλιστικούς υπολογισμούς του.

Στο Πεκίνο φαίνεται να «πάει γάντι» ένας παρατεταμένος πόλεμος στην Ουκρανία, ο οποίος θα συνέχιζε να εγκλωβίζει τις ΗΠΑ στην Ουκρανία και θα τις εμπόδιζε να επικεντρωθούν στον ανταγωνισμό τους με την Κίνα. Ο πόλεμος που ξέσπασε στην Ουκρανία από κάθε άποψη στάθηκε ένας αντιπερισπασμός για τις ΗΠΑ όπου δέσμευε δυνάμεις στο μέτωπο Ευρώπης – Ουκρανίας και σπαταλούσε πόρους προς μεγάλη ικανοποίηση του κινέζικου ιμπεριαλισμού, που σχετικά απερίσπαστος την τελευταία εικοσιπενταετία αναπτύσσεται με μια ταχύτητα, διάρκεια και κλίμακα ανόδου τέτοιας έκτασης, που δεν έχει γνωρίσει ποτέ η ιστορία των καπιταλιστικών κρατών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Κοινή δήλωση των Παλαιστινιακών παρατάξεων Αντίστασης για τον πόλεμο της πείνας και τη γενοκτονία στη Λωρίδα της Γάζας

Κοινή δήλωση των Παλαιστινιακών παρατάξεων Αντίστασης:  Χαμάς, Παλαιστινιακό Κίνημα Ισλαμικής Τζιχάντ, Λαϊκό Μέτωπο για την απελευθέρωση της...