Παρά τις επικοινωνίες ΗΠΑ – Ρωσίας, τις διαβουλεύσεις ΗΠΑ – ΕΕ – ευρωπαϊκών κρατών – Ζελένσκι και την πυκνή ειδησεογραφία για διπλωματικές επαφές τους με αντικείμενο την «εκεχειρία» και την «έναρξη ειρηνευτικής διαδικασίας» στην Ουκρανία, αυτή παραμένει απραγματοποίητη. Στο ρωσο-ουκρανικό μέτωπο οι στρατιωτικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να διεξάγονται ασταμάτητα, με τη Ρωσία να διευρύνει τις θέσεις της στο έδαφος της Ανατολικής Ουκρανίας και να οργανώνει κύματα επιθέσεων σε κρίσιμες ουκρανικές εγκαταστάσεις και με τον ουκρανικό στρατό να προσπαθεί να απαντήσει με εκτοξεύσεις drones και πυραύλων μέσα στο ρωσικό έδαφος.
Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι η Ουκρανία έχει περιέλθει σε δύσκολη θέση στα πεδία των μαχών, ενώ η οικονομία της δείχνει σημάδια εξάντλησης, παρά τη μεγάλη οικονομική βοήθεια που έχει δεχθεί από τη Δύση. Με το χειμώνα να πλησιάζει εκδηλώνεται η ανησυχία πως αυτή η κατάσταση θα επιδεινωθεί, καθώς η Ρωσία αυξάνει την πίεσή της και με σκόπιμα χτυπήματα του στρατού της στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας.
Ωστόσο, τα αιτήματά του δεν είναι εύκολο να ικανοποιηθούν καθώς η στάση των ΗΠΑ, που αποτελούν μέχρι σήμερα το κύριο στρατιωτικό και οικονομικό στήριγμα του ουκρανικού καθεστώτος, με τον Τραμπ έχει τροποποιηθεί από την εποχή του Μπάιντεν. Αντιμετωπίζει και από αυτήν την πλευρά μια νέα δυσκολία. Αυτό φάνηκε και στην τελευταία συνάντηση του Ζελένσκι με τον Τραμπ που, σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, μετατράπηκε -κατά μια ήπια έκφραση- σε «έντονη λογομαχία». Πληροφορίες που διέρρευσαν γι’ αυτή τη συνομιλία τους ανέφεραν πως ο Τραμπ άσκησε πίεση στον Ζελένσκι να παραχωρήσει περιοχές του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), στο πλαίσιο μιας συμφωνίας με τη Ρωσία. Φέρεται να πρότεινε στον Ζελένσκι να «παγώσει» ο πόλεμος στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου. Σε δημοσιογράφους ανέφερε πως η περιοχή «ας μείνει όπως είναι. Είναι ήδη χωρισμένη· νομίζω ότι το 78% της γης έχει ήδη καταληφθεί από τη Ρωσία. Ας μείνει έτσι τώρα. Μπορούν να διαπραγματευτούν κάτι αργότερα». Ενώ σε συνέντευξή του στο «Fox News» είπε ότι ο Βλ. Πούτιν, «θα θέλει να πάρει κάτι», από τη στιγμή μάλιστα που «έχει σημαντικές κατακτήσεις επί του πεδίου».
Η απογοητευτική συνάντηση με τον Τραμπ προκάλεσε δυσαρέσκεια στο Κίεβο, καθώς ο Ζελένσκι έφυγε από το Λευκό Οίκο χωρίς να λάβει υποσχέσεις. Ας σημειωθεί πως οι ΗΠΑ δεν δεσμεύονται για νέα οικονομική υποστήριξη στην Ουκρανία. Ενώ και το αίτημα του Ζελένσκι να του δώσουν πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (Τομαχόκς) για να πλήξει σε βάθος τη Ρωσία παραμένει μετέωρο. Ο Τραμπ διέψευσε ως «FAKE NEWS» το ρεπορτάζ της Wall Street Journal «για την υποτιθέμενη έγκριση των ΗΠΑ στη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς από την Ουκρανία» τονίζοντας πως «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν καμία σχέση με αυτούς τους πυραύλους – από όπου κι αν προέρχονται ή όπως κι αν τους χρησιμοποιεί η Ουκρανία».
Αν οι γενικότεροι αμερικάνικοι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί, υπό τον Τραμπ, από τη μια πιέζουν τώρα το καθεστώς Ζελένσκι για μια εκεχειρία χωρίς αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από το ουκρανικό έδαφος, δηλαδή ουσιαστικά, για μια παράδοση του ελέγχου μέρους της ουκρανικής επικράτειας στη Ρωσία, από την άλλη, έχουν να υπερκεράσουν και τις αντιρρήσεις της Ρωσίας που θέλει μια «ειρηνευτική διαδικασία» με τους δικούς της όρους, που προκύπτουν και από το στρατιωτικό πλεονέκτημα που έχει κερδίσει στο πεδίο του πολέμου και δεν ικανοποιούνται μόνο με μια συμφωνία άμεσου «παγώματος» των πολεμικών επιχειρήσεων.
Ωστόσο, γίνεται αντιληπτό πως αν και αυτή η κίνηση κυρώσεων των ΗΠΑ περιβάλλεται με τη δικαιολογία οτι η Ρωσία δείχνει «έλλειψη σοβαρής δέσμευσης σε μια ειρηνευτική διαδικασία για να τερματιστεί ο πόλεμος» έχει και ένα άλλο στόχο: την επιδίωξη των ΗΠΑ να περιοριστεί ακόμα περισσότερο η ροή ρωσικής ενέργειας στη διεθνή αγορά και να στραφεί προς την αγορά αμερικάνικων αποθεμάτων ενέργειας. Άλλωστε γι’ αυτό το σκοπό ο Τραμπ επανειλημμένα έχει πιέσει χώρες όπως η Ινδία και η Ιαπωνία να κόψουν τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία.
Η ανακοίνωση των κυρώσεων συνοδεύτηκε και από δήλωση του Τραμπ ότι «ελπίζουμε πως δεν θα διαρκέσουν πάρα πολύ» και του Αμερικάνου υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ότι «ενδιαφερόμαστε για διάλογο εάν υπάρχει πιθανότητα να καταλήξουμε στην ειρήνη», που ερμηνεύτηκαν ως σήμα ότι παρά την επιβολή κυρώσεων η Ουάσιγκτον αφήνει ανοικτή την πόρτα για συνέχιση των αμερικανορωσικών συνομιλιών.
Η απόκριση του Πούτιν στις αμερικάνικες ενέργειες, που ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ χαρακτήρισε ως «ένα εχθρικό βήμα», ήταν πως «η απάντηση της Ρωσίας στις κυρώσεις θα είναι σοβαρή», τονίζοντας ότι «καμία χώρα που σέβεται τον εαυτό της δεν κάνει ποτέ τίποτα υπό πίεση». Η δήλωση αυτή ήλθε να επαναλάβει τη θέση της Ρωσίας ότι δεν θα παραιτηθεί από τα κέρδη που έχει αποσπάσει από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τα κέρδη αυτά συνοψίζονται στο ότι η Ρωσία με τον πόλεμο στην Ουκρανία έχει καταλάβει εδάφη σε τέσσερις ανατολικές και νότιες επαρχίες της Ουκρανίας: Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Χερσόν και Ζαπορίζια. Ελέγχει ολόκληρο το Λουγκάνσκ και το μεγαλύτερο μέρος του Ντονέτσκ (το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ αποτελούν το Ντονμπάς), και περιοχές γύρω από τις πόλεις Σλοβιάνσκ και Κραματόρσκ. Ελέγχει περίπου το 75% της Χερσόνας και της Ζαπορίζια. Ελέγχει, ακόμα, ένα μικρό τμήμα της επαρχίας του Χάρκοβο
Η Ρωσία πάνω στη βάση αυτών των στρατιωτικών κατακτήσεών της αντιτίθεται σε μια συμφωνία που θα περιορίζεται απλά στο «πάγωμα» της τρέχουσας γραμμής σύγκρουσης, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ να θυμίζει ότι η πρόταση αυτή έχει τεθεί στη Ρωσία επανειλημμένα αλλά «η συνέπεια της ρωσικής στάσης δεν αλλάζει». Με αυτή τη δήλωση εννοεί πως η Μόσχα επιμένει στην πλήρη απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από τις ανατολικές περιοχές που διεκδικούνται και από τις δυο αντιμαχόμενες πλευρές.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ εμφαντικά, επίσης, δήλωσε πως «Θέλω επίσημα να επιβεβαιώσω: η Ρωσία δεν έχει αλλάξει τη θέση της σε σχέση με την κατανόηση που υπήρξε κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα. Η κατανόηση αυτή βασίζεται στην επιτευχθείσα τότε συμφωνία, την οποία ο πρόεδρος Τραμπ διατύπωσε πολύ συνοπτικά, όταν είπε ότι χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη σταθερή ειρήνη και όχι μια άμεση κατάπαυση του πυρός, η οποία δεν θα οδηγήσει πουθενά». Και επανέλαβε τη θέση της Ρωσίας πως «δεν θα υπάρξει διαρκής ειρήνη αν δεν αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια του πολέμου».
Ο Πούτιν απάντησε και στο ενδεχόμενο τροφοδοσίας του Κιέβου με δυτικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, εκτοξεύοντας την απειλή πως η απάντηση της Μόσχας θα προκαλέσει «κατάπληξη» και θα σημάνει ένα «εντελώς νέο στάδιο κλιμάκωσης» του πολέμου.
Οι παραπάνω εξελίξεις αποτυπώνουν μια ακόμα από τις φάσεις του αμερικανο-ρωσικού παζαρέματος για το ουκρανικό, όπου το χαμήλωμα (συμφωνία στην Αλάσκα) και το ανέβασμα των διαπραγματευτικών εντάσεων (αμερικάνικες κυρώσεις, στρατιωτικές απειλές ) εναλλάσσονται, με τους αμερικανο-ρωσικούς διαύλους συνομιλιών να διατηρούνται, προς το παρόν, με δηλώσεις των ΗΠΑ πως «ενδιαφέρονται για το διάλογο» και της Ρωσίας ότι «παρά τις ποικίλες διαφοροποιήσεις» του Τραμπ επιδιώκει «να οικοδομήσει καλές σχέσεις με όλες τις χώρες, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ». Ωστόσο, η διελκυστίνδα του αμερικανο-ρωσικού παζαρέματος για την «ειρήνη» το μόνο αποτέλεσμα που έχει μέχρι τώρα είναι η φλόγα του πολέμου στην Ουκρανία να παραμένει άσβηστη, πολλαπλασιάζοντας τις τεράστιες καταστροφές και τα θύματα που έχουν συσσωρευθεί στην σχεδόν τετραετή πολεμική σύρραξη.
Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις του αμερικανο-ρωσικού παζαρέματος τα δυτικοευρωπαϊκά κράτη εμφανίζονται, με διάφορες διαβαθμίσεις, με μια γραμμή συνέχισης της οικονομικής και στρατιωτικής στήριξης του Ζελένσκι και μετωπικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία αλλά και με έκδηλες αντιθέσεις μεταξύ των κρατών της ΕΕ όσον αφορά την προώθηση αυτής της κατεύθυνσης.
Το Συμβούλιο των 27 κρατών-μελών της ΕΕ κατέληξε σε συμφωνία για 19ο πακέτο κυρώσεων κατά της Μόσχας, η οποία περιλαμβάνει απαγόρευση εισαγωγής του -φθηνού- ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα ξεκινήσει από 1/1/2026 και θα καταλήξει σε πλήρη απαγόρευση από 1/1/2028. Ωστόσο, το σχέδιο να αναλάβει πρωτοβουλία η ΕΕ να αξιοποιήσει «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ύψους 140 δισ. ευρώ, που διακρατούνται στην Ευρώπη, ως εγγύηση για να παράσχουν «δάνειο επανορθώσεων» στην Ουκρανία, προσέκρουσε σε εσωτερικές διαφωνίες κρατών-μελών της ΕΕ και δεν προχώρησε. Αντί γι’ αυτό υπήρξε μια γενικόλογη τελική ανακοίνωση πως το Συμβούλιο της ΕΕ «δεσμεύεται να αντιμετωπίσει τις πιεστικές ανάγκες» της Ουκρανίας και «καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει, το συντομότερο δυνατό, επιλογές για την οικονομική υποστήριξη» της Ουκρανίας. Σε απάντηση αυτής της πρωτοβουλίας της ΕΕ, ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας δήλωσε ότι η Ρωσία θα ασκήσει δίωξη σε όποιον εμπλακεί σε ενδεχόμενη κατάσχεση ρωσικών παγωμένων περιουσιακών στοιχείων.
Αλλά και στο ζήτημα της χορήγησης στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία εκφράστηκαν διαφωνίες μέσα στην ΕΕ, με πρώτη αυτή της Σλοβακίας που, δια του πρωθυπουργού της Ρόμπερτ Φίτσο, δήλωσε πως δεν θα συμμετάσχει σε κανένα πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποσκοπεί στη συνέχιση της χρηματοδότησης στρατιωτικής στήριξης της Ουκρανίας απέναντι στη ρωσική εισβολή.
Σε μια προσπάθεια να ξεπεράσουν αυτά τα εμπόδια, οι πλέον υπέρμαχοι της στήριξης του καθεστώτος Ζελένσκι έχουν φτιάξει σχήμα συνεργασίας, τη λεγόμενη «Συμμαχία των Προθύμων», για να συντονίσουν ενέργειες πλήρους στήριξής τους στο Κίεβο. Η «Συμμαχία των Προθύμων», ξανασυνεδρίασε στο Λονδίνο, τις προηγούμενες μέρες, με αντικείμενα «την απόσυρση του ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου από την παγκόσμια αγορά», το «ξεκλείδωμα των παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της άμυνας της Ουκρανίας και την αγορά πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς», την παροχή «εγγυήσεων ασφαλείας» στο ουκρανικό καθεστώς.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό παζαρεμάτων και συγκρούσεων των ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων των ΗΠΑ, της Ρωσίας και των δυτικοευρωπαίων στην Ουκρανία, με τη διαφοροποιημένη τακτική της Διοίκησης Τραμπ των ΗΠΑ στο ουκρανικό και με το προβάδισμα της Ρωσίας στο πολεμικό μέτωπο, η πορεία του πολέμου στην Ουκρανία έχει οδηγηθεί σε μια τροχιά όπου ο Τραμπ ζητά «πάγωμα» των εχθροπραξιών στις σημερινές γραμμές μάχης και παραχώρηση ουκρανικού εδάφους στη Ρωσία, ο Ζελένσκι έχει αναγκασθεί να δεχθεί ως «καλό συμβιβασμό» την πρόταση Τραμπ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν εκδώσει κοινό ανακοινωθέν με τον Ζελένσκι ότι οποιαδήποτε συνομιλία για τον τερματισμό του πολέμου πρέπει να ξεκινήσει με το πάγωμα της γραμμής του μετώπου, ενώ η Ρωσία επιμένει στο να πάρει τον έλεγχο των ουκρανικών εδαφών που έχει κατακτήσει και στην «αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών του πολέμου» για να συμφωνήσει σε ειρηνευτική διαδικασία.
Όλες αυτές οι προτάσεις «συμβιβασμών για την ειρήνη» ούτε έχουν κατασταλάξει, ούτε είναι σαφείς και δίνουν ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης εντελώς εύθραυστο και αβέβαιο, που ναρκοθετείται από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Ένα πλαίσιο που φοράει το πέπλο της αναζήτησης «σοβαρής δέσμευσης για μια ειρηνευτική διαδικασία» αλλά στην πράξη διαιωνίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
e-prologos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου